Kasım Enflasyonu: TÜFE %0,87 Arttı, Yıllık Oran 4 Yılın En Düşüğünde

Türkiye İstatistik Kurumu, kasım ayına ilişkin enflasyon verilerini açıkladı. Buna göre, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) aylık bazda yüzde 0,87, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) ise yüzde 0,84 arttı. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 31,07’ye, yurt içi üretici fiyatlarında ise yüzde 27,23’e geriledi.

TÜİK verileri, 12 aylık ortalamalara bakıldığında tüketici fiyatlarının yüzde 35,91, üretici fiyatlarının ise yüzde 25,37 yükseldiğini ortaya koydu. TÜFE, Aralık 2023’e göre yüzde 29,74; geçen yılın aynı ayına göre yüzde 31,07 oranında arttı. Yİ-ÜFE tarafında ise Aralık 2024’e göre yüzde 26,72, geçen yılın kasım ayına göre yüzde 27,23 artış kaydedildi.

Açıklanan verilerle birlikte aralık ayında konut ve iş yerleri için uygulanacak kira artış oranı da yüzde 35,91 oldu. Yıllık enflasyon, son dört yılın en düşük seviyesine indi.

Beklentiler ve gerçekleşmeler

AA Finans Enflasyon Beklenti Anketi’ne katılan ekonomistler kasımda TÜFE’nin yüzde 1,31 artmasını bekliyordu. Bu tahmine göre yıllık enflasyonun yüzde 31,65’e gerileyeceği öngörülmüştü. Ancak TÜFE aylık bazda bunun altında bir oranla gerçekleşti.

Yİ-ÜFE kasımda aylık yüzde 0,84; Aralık 2023’e göre yüzde 26,72; yıllık bazda ise yüzde 27,23 arttı.

Sanayi sektörlerine bakıldığında yıllık artış madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 32,6, imalatta yüzde 27,04, elektrik-gaz üretim ve dağıtımında yüzde 24,92, su temininde ise yüzde 57,62 olarak kaydedildi.

Ana sanayi gruplarında yıllık artışlar ara mallarında yüzde 23,09, dayanıklı tüketim mallarında yüzde 33,17, dayanıksız tüketim mallarında yüzde 31,65, enerjide yüzde 27,4 ve sermaye mallarında yüzde 28,44 olarak belirlendi.

Aylık bazda madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 1,77, imalatta yüzde 1,17, su temininde yüzde 2,02 artış olurken, elektrik ve gazda yüzde 3,1 düşüş yaşandı.

TÜFE alt kalemleri

Kasımda bir önceki aya göre gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 0,69 düşüş yaşandı. En yüksek artış ise yüzde 3,33 ile eğlence ve kültür grubunda görüldü.

En yüksek ağırlığa sahip ana harcama gruplarında aylık değişimler şöyle oldu:

• Gıda ve alkolsüz içecekler: yüzde -0,69

• Ulaştırma: yüzde 1,78

• Konut: yüzde 1,7

Bu grupların aylık enflasyona katkıları ise sırasıyla yüzde -0,17, yüzde 0,27 ve yüzde 0,29 şeklinde hesaplandı.

Yıllık değişimler

Yıllık bazda en düşük artış yüzde 8,99 ile giyim ve ayakkabı grubunda gerçekleşti. En yüksek artış ise yüzde 66,17 ile eğitimde kaydedildi.

Gıda ve alkolsüz içeceklerde yıllık artış yüzde 27,44, ulaştırmada yüzde 29,23, konutta ise yüzde 49,92 oldu.

Endeksteki 143 temel başlığın 28’inde fiyatlar düştü, 7’sinde değişmedi, 108’inde ise artış görüldü.

Özel kapsamlı göstergeler

Enerji, işlenmemiş gıda, alkollü içkiler, tütün ve altın hariç tutulduğunda TÜFE kasımda aylık yüzde 1,27, yıllık bazda yüzde 32,17 arttı. 12 aylık ortalamalara göre artış yüzde 35,69 oldu.

Aylık en düşük artış yüzde 0,78 ile “yönetilen-yönlendirilen fiyatlar hariç TÜFE”de; en yüksek artış ise yüzde 1,35 ile “işlenmemiş gıda, alkollü içecekler ve tütün hariç TÜFE”de görüldü.

Yıllık bazda en yüksek artış yüzde 34,19 ile “mevsimlik ürünler hariç TÜFE” göstergesinde, en düşük artış ise yüzde 29,72 ile “yönetilen-yönlendirilen fiyatlar hariç TÜFE” göstergesinde kaydedildi.